بتن پلیمری یا بتن رزینی تقریباً در یکسوم زمانی که برای سفتشدن بتن معمولی در نظر گرفته میشود، به مرحله سفت شدن نهایی میرسد. معمولاً زمان لازم برای سفت شدن این نوع بتن حدود ۶۰ دقیقه است، البته این مدت زمان ممکن است بهدلیل نوع پلیمر و ترکیبات مختلف مورداستفاده در آن متغیر باشد. این خصوصیت باعث افزایش چشمگیر سرعت اجرای بسیاری از پروژههای ساختمانی بزرگ میشود. در نتیجه، بتن پلیمری یک انتخاب مناسب برای پروژههایی است که نیاز به سازههای سبک، مقاوم و زمان ساخت کم دارند، زیرا بهدلیل ماهیت خاص خود، میتواند به تقویت سازهها و افزایش مقاومت آنها کمک کند.
برای آشنایی بیشتر با ترکیبات بتن پلیمری یا بتن رزینی و مزایا و معایب آن تا پایان این مطلب با ما همراه باشید:
بتن پلیمری چیست؟
بتن پلیمری نوعی بتن است که از ترکیب عناصر بتنی و پلیمریها تشکیل شده است. این بتن از چسبندههای پلیمری یا رزینهای مایع بهجای چسبندههای هیدراته سیمانی، برای ترکیب و چسباندن مواد معدنی استفاده میکند. بتن پلیمری میتواند با استفاده از انواع مختلف رزینها تولید شود، انتخاب هر یک از این رزینها براساس خواص ویژهای مانند مقاومت شیمیایی و آبوهوایی خواهد بود که برای پروژهای خاص موردنیاز است.
بتنهای رایجی که در صنعت ساختوساز مورداستفاده قرار میگیرند، اغلب از ترکیب سیمان، سنگدانه و آب تشکیل شدهاند، اما در برخی از شرایط نیازمند استفاده از سیمان نیستند و در این موارد میتوان از پلیمرها بهعنوان جایگزینی برای سیمان استفاده کرد. نکته مثبت جایگزینی این مواد آن است که پلیمرها میتوانند بهتر از سیمان، خواص چسبندگی بتن را بهبود بخشند.
بتن رزینی چیست؟
بتن رزینی همان بتن پلیمری است، درواقع اصطلاح بتن پلیمری یا بتن رزینی اشاره به یک محصول مشابه دارد که خصوصیات و مزایای آنها نیز بهطورکلی یکسان است. میتوان اینگونه گفت که بتنهای پلیمری بهدلیل استفاده از یک نوع مونومر که همان رزین مایع است، با نام بتنهای رزینی نیز شناخته میشوند.
استفاده از رزین در این نوع محصولات میتواند باعث افزایش مقاومت در برابر نفوذ آب شود. بههمیندلیل، بتن پلیمری یا رزینی بهعنوان یک گزینه مطلوب برای عایقسازی استخرها و سازههای مشابه شناخته میشود. این نوع بتنها از لحاظ چسبندگی عملکرد بهتری نسبتبه بتنهای معمولی دارند، که این ویژگی آنها را به گزینهای مناسب در محیطهایی که چسبندگی بتن اهمیت دارد، تبدیل میکند.
رزینهای اپوکسی بهعنوان یکی از مهمترین افزودنیها به بتنهای رزینی شناخته میشوند. این نوع رزینها میتوانند برای مقاومسازی، ترمیم و افزایش مقاومت انواع سازهها استفاده شوند. در این ترکیب، رزینهای اپوکسی دارای دو جزء رزینی و هاردنر (سختشونده) هستند. اضافه کردن این ترکیب به بتن میتواند منجربه افزایش مقاومت کششی آن گردد.
مقایسه بتن پلیمری با بتن رزینی
ازآنجاییکه این دو نوع بتن درواقع با هم یکسان هستند، بنابراین، مقایسه بتن پلیمری با بتن رزینی بیشتر به مشخصههای فنی آنها بازمیگردد. ازاینرو، در زمان خرید بتن رزینی یا پلیمری، به خصوصیاتی مثل زمان سختشدن نهایی، کیفیت و چسبندگی آن توجه نمایید و در نظر داشته باشید که هرچه چسبندگی بتن رزینی افزایش یابد، مقاومت آن نیز افزایش خواهد یافت. البته، زمان سفت شدن این نوع بتن نسبتبه بتنهای معمولی کاملا متفاوت است.
همچنین، ویژگیهای ساختاری و فنی بتنهای پلیمری نیز بهگونهای است که آنها را از بتنهای معمولی متمایز میسازد. بهعنوانمثال، محصولات تولید شده بهصورت پلیمری دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر مواد شیمیایی و یخزدگی هستند و توانایی جذب آب کمتری دارند که مجموع این ویژگیها آنها را برای مصارف خاصی ایدهآل میسازد.
ترکیب بتن پلیمری
ترکیب بتن پلیمری شامل پلیمرهای ترموپلاستیک و رزین ترموست یا رزین پلیمری و سنگدانهها است. رزین ترموست بهدلیل مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت و طیف گستردهای از مواد شیمیایی، گزینه مناسبتری است. رزین پلیمری در فرایند ترکیب بهعنوان چسب عمل میکند و سنگدانه نیز بهعنوان ماده تحمل تنش فشاری عمل مینماید. سنگدانههای استفادهشده در بتن ازجمله گرانیت، سیلیس، کوارتز، شنهای آهکی و سایر مواد با مقاومت فشاری بالا هستند.
در این میان، سنگدانهای برای استفاده در بتن پلیمری مناسب است که از مواد باکیفیت، شن تمیز، خالی از گردوغبار و زباله و همچنین خشک تشکیل شده باشد. رعایت این معیارها در همه حالات بسیار حیاتی است، زیرا نادیده گرفتن آنها میتواند منجر به کاهش قابلیت چسبندگی بتن شود.
مزایای بتن پلیمری
مهمترین مزایای بتن پلیمری عبارتند از:
- مقاومت بالا نسبتبه ضربه
- مقاومت در شرایط آبوهوایی و شیمیایی متفاوت
- وزن سبکتر نسبتبه بتن سنتی
- امکان ساخت باسرعت بالا
- ارائه ویژگیهای مختلف براساس ترکیب مواد بهکار رفته (مانند سرعت خشکشدن و مقاومت بالا)
بنابراین، این نوع بتن در پروژههایی که نیاز به ساخت سازههایی سبک و مقاوم دارند، گزینه بسیار مناسبی است.
معایب بتن پلیمری:
4 مورد از معایب بتن پلیمری به شرح زیر است:
- هزینه بالا نسبتبه بتن معمولی
- نیاز به مهارت و دقت در حین انجام کار و مخلوط کردن مواد
- ایجاد مشکل در عملکرد بتن به علت عدمرعایت تناسب مواد (زیرا بتن پلیمری یک ترکیب چندجزئی است)
- خطرات شیمیایی بالا و ضرورت استفاده از ابزارهای محافظ مانند ماسک و دستکش در حین انجام کار
آشنایی با انواع بتن پلیمری
معمولاً ترکیب یک چسبنده پلیمری و یک پرکننده معدنی، بتن رزینی را تشکیل میدهد. پرکننده معدنی میتواند شامل سیمان، ماسه و سنگدانه باشد، درحالیکه چسبنده پلیمری ممکن است از انواع مختلف رزینها مانند اپوکسی، پلیاستر، پلیاورتان و غیره باشد. برایناساس که از چه رزینی در این فرایند استفادهشده، به دستهبندی انواع بتن پلیمری میرسیم که در ادامه آمده است:
بتن پلیمری نوع جامد:
بتنهای پلیمری که از رزینهای مونومری یا رزین مایع استفاده میکنند (مانند بتنهای رزینی با استفاده از اپوکسی)
بتنهای پلیمری که از رزینهای مونومری استفاده میکنند، سریعتر از بتنهای معمولی خشک و سفت میشوند و به شکل جامد تبدیل میگردند. این نوع بتن بهدلیل عدمنیاز به آب برای سفتشدن، بهعنوان گزینهای مناسب برای پروژههایی که زمان محدودی برای انجام دارند، شناخته میشود، زیرا سرعت ساخت بالایی را برای سازندهها فراهم میآورد.
بتن پلیمری نوع غیرجامد:
بتنهای پلیمری که از چسبندههای پلیمری استفاده میکنند (مانند بتنهای رزینی با استفاده از پلیاستر و پلیاورتان)
چهار مدل مختلف بتن پلیمری نوع غیرجامد شامل موارد زیر است:
- بتن پلیمری غیرجامد تزریقی
- بتن پلیمری غیرجامد سیمانی پلیمری
- بتن پلیمری غیرجامد پلیمری
- بتن پلیمری غیرجامد پلیمر-گوگرد